الوین پلانتینگا برنده جایزه تمپلتون شد / پلانتینگاکیست ؟

 

الوین پلانتینگا استاد بازنشستۀ فلسفۀ دانشگاه نوتردام است. وی ۲۸ سال در این دانشگاه به تدریس پرداخت و بالاخره در سال ۲۰۱۰ بازنشسته شد. پلانتینگا پیش از آن نیز در بین سال‌های ۱۹۶۳ تا ۱۹۸۲ در کالج کالوین واقع در میشیگان به تدریس فلسفه می‌پرداخت.

فعالیت پیشگامانۀ فلسفی پلانتینگا در اواخر دهۀ ۱۹۵۰ آغاز شد؛ یعنی زمانی که فلاسفۀ آکادمیک عموماً فلسفۀ دینی را قبول نداشتند. اما پلانتینگا استدلال‌های گوناگونی برای اثبات وجود خداوند داشت، به طوری که موجب شد باور به وجود خداوند دوباره وارد برنامۀ‌کار فلسفه شود.
مقاله‌ای که پلانتینگا در سال ۱۹۸۴ با عنوان «توصیه‌ای برای فلاسفۀ مسیحی» تحریر کرد، فلاسفۀ مسیحی را بر آن داشت تا اجازه دهند تعهّدات مذهبی‌شان در برنامۀ کار آکادمیک آنها دخیل شود و فعالیت خود را بر پایۀ بصیرتی فلسفی با صبغۀ مسیحی دنبال کنند. در آن واحد، پلانتینگا مشغول تألیف تفسیری از معرفت بود که در سال ۱۹۹۳ تحت عنوان «سه‌گانۀ توجیه» (Warrant Trilogy) توسّط انتشارات دانشگاه آکسفورد به چاپ رسید. در این اثر توضیح داده شده که باورهای دینی نقطۀ شروع خوب و مناسبی برای استدلالات بشر هستند و نیازی نیست که بر مبنای باورهای دیگر از آنها دفاع کنیم یا توجیهشان نماییم. اکنون این استدلالات سه نسل از فلاسفۀ اهل‌فن را متأثر ساخته‌اند.

بیش از پنجاه سال از آغاز این سفرِ استثنائی می‌گذرد و اکنون دپارتمان‌های فلسفه در دانشگاه‌های سراسر جهان دارای هزاران استاد دانشگاه هستند که تعهّدات دینی خود را در کارشان دخیل می‌سازند؛ از جمله فلاسفۀ بودیست، یهودی و مسلمان.

هیتر تمپلتون دیل، رئیس «بنیاد جان تمپلتون» در این‌باره اظهار داشت: "گاهی اندیشه‌هایی مطرح می‌شود که در تفکّر ما ایجاد انقلاب می‌کند و ما با تقدیم جایزۀ تمپلتون، از کسانی که دست به چنین اکتشافات بدیعی می‌زنند تقدیر می‌کنیم. الوین پلانتینگا به این حقیقت پی برد که باور دینی نه تنها تعارضی با فعالیت جدّی فلسفی ندارد، بلکه می‌تواند کمک‌های مهمّی به حلّ مشکلات همیشگی حوزۀ فلسفه کند."

جایزۀ تمپلتون که ارزش آن ۱/۱ میلیون یورو (تقریباً ۱/۴ میلیون دلار) براورد می‌شود، یکی از بزرگ‌ترین جایزه‌های سالانۀ جهان است که با اعطایِ آن از اشخاصی که با آگاهی‌بخشی، اکتشافات یا فعالیت‌های عملی نقشی استثنائی در تأیید و اثباتِ جنبۀ معنویِ حیات ایفا می‌کنند تجلیل می‌شود.

پلانتینگا در پی دریافت جایزه اظهار داشت: "دریافت جایزۀ تمپلتون مایۀ افتخار من است. در طول عمر حرفه‌ایِ من، حوزۀ فلسفه دستخوش تغییراتی شده است. اگر کار من توانسته باشد در این تحوّلات نقشی ایفا کند، باعث خوشحالی من است. امیدوارم که شنیدن خبر این جایزه باعث شود فلاسفۀ جوان، به‌ویژه کسانی که دیدگاه‌های دینی و خداباورانه را در کار خود دخالت می‌دهند ترغیب شوند تا در کار خود خلّاقیت، صداقت و جسارت بیشتری به خرج دهند."

یکی از فلاسفه‌ای که پلانتینگا را نامزد دریافت جایزه کرده می‌گوید: "اکتشافات عقلایی آلوین پلانتینگا آغازگر جستاری بدیع در ابعاد معنوی بوده است. بینش‌های دقیقِ وی باب یک فضای عقلایی-معنوی را به روی ما گشوده است. در دهۀ ۱۹۵۰ هیچ یک از فلاسفۀ مطرح به دفاع از باورهای مذهبی برنمی‌خاستند. اما تا دهۀ ۱۹۹۰ شاهد تألیف صدها کتاب و مقاله در مقام دفاع از بعد معنوی وجود انسان بودیم. وجه‌تمایز بین ۱۹۵۰ و ۱۹۹۰ فقط و فقط وجود آلوین پلانتینگا بوده است." / دین‌آنلاین